اگرچه همه ما در نگاه اول تعریفی مشخص از سازمان در ذهن خود داریم ولی اگر بخواهیم دیدگاه خود را در ارتباط با سازمان مطرح کنیم و انواع آن را تعریف کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد . در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از کتاب اسکات و دیویس به نام "سازمان ها و سازمان دهی " نگاه ها و رویکرد های متفاوت به سازمان را به صورت مختصر تبیین کنیم .
1- رویکرد سیستم طبیعی در ارتباط با سازمان
2- رویکرد عقلایی در ارتباط با سازمان
3- رویکرد باز در ارتباط با سازمان
ضمنا خواهیم آموخت هر سه رویکرد از نگاهی خاص به سازمان می نگرد و در کل جهت شناخت سازمان و برای داشتن نگاهی جامع تر بایستی هر سه رویکرد را با هم آمیخت .
سازمان ها مجموعه ای از مشارکت کنندگان با اهداف متفاوت و مشترک هستند . آنها برای ادامه حیات سازمان تلاش می کنند و آن را منبع دارایی ارزشمند می دانند .
بطور مثال ممکن است اهداف کارکنان عینا اهداف تعیین شده توسط صاحبان و مدیران کسب و کار نباشد . یعنی کارکنان خیلی توجهی به هدف تعیین شده برای کسب و کار ( مثل افزایش فروش ) نداشته باشند و هدفشان سپری کردن اوقاتی خوش با سایر همکاران و ایجاد ثبا در زندگی شخصی و ... باشد . این گونه اهداف با احتمال زیاد بیشتر از اهداف تعیین شده برای کسب و کار برای افراد تاثیر دارد . در این شرایط افراد بخش عمده ای از شان و جایگاه اجتماعی خود را از سازمان اخذ نموده و امنیت اقتصادی خانواده خود را با عضویت در این سازمان خواهند یافت . از بین رفتن سازمان برای افراد بسیار پر هزینه و نگه داشتن و بقای سازمان حتی زمانی که هدف اولیه برای تشکیل آن از میان رفته باشد یک ارزش مشترک خواهد بود .
سازمان در رویکرد عقلایی یعنی " مجموعه ای که با داشتن اهدافی مشخص در تکاپو بوده و دارای ساختار اجتماعی و رسمی معلوم است ." در این نگاه دو نکته مهم دیده می شود .
الف - سازمان از طریق مدیران خود دارای هدف معین هستند و همه رفتار ها در سازمان بایستی گرد این اهداف ظهور یابد .
ب- سازمان دارای ساختار اجتماعی رسمی بوده و این بدین معناست که تک تک مشاغل سازمانی تعریف می شوند و متصدیان بایستی مطابق با رفتار های مورد انتظار رفتار نمایند .
"سازمان در این رویکرد مجموعه ای از فعالیت ها و جریان های مرتبط و وابسته بوده که در ارتباط با یک محیط جامع تر هستند . " این رویکرد دارای نکاتی به شرح زیر می باشد .
الف - در این نگاه سازمان از فعالیت ها تشکیل می شود و نه از افراد تشکیل دهنده آن
ب- فعالیت های مختلفی که سازمان از آن تشکیل می یابد به عنوان " یک سیستم باز" بر یکدیگر و از دیگری تاثیر خواهند داشت .
هر سیستم از دو بخش 1- اجزا و 2- ارتباطات تشکیل می شود . در یک سیستم بسته مثل موتور خودرو کارکرد یک جر باعث کارکرد جز دیگر می شود ولی در سازمان به عنوان سیستم باز این بهم پیوستگی چندان محکم جبری نیست و مثلا دستور رییس مبنی بر " افزایش فروش" تاثیر چندانی بر رفتار و عملکرد کارکنان نداشته باشد . همچنین سازمان به عنوان سیستم باز تاثیر پذیری از محیط اجتماعی وسیع تری داشته و باسیستم های دیگری در تعامل است .
نتیجه :
هر سه رویکرد مذکور از جنبه ای متفاوت و خاص به سازمان می نگرد ولی این رویکرد ها با یکدیگر در تضاد نبوده و در کل با آمیختن آنها می توانیم دید صحیح تری نسبت به سازمان داشته باشیم .
یک سازمان از اجزای مختلفی شامل موارد زیر تشکیل می شود .
1- منابع ( مادی و انسانی )
2- فرهنگ
3- ساختار
4- فناوری
5- راهبرد ها
6- محیط ( روانی و فیزیکی)
طراحی سایت توسط دودکو